De (on)zin van vrijetijd
De vrijetijdseconomie speelt in op ons diepste verlangen naar paradijselijk geluk. Dit oer-menselijke streven proberen we vaak te vervullen door het kopen van vrijetijdsbelevenissen: amusement, edutainment en ontsnapping.
Je herkent de slogans en beloftes:
-
Boek deze reis en live happy (TUI)
-
Boek onze cabin en verbind je met de natuur (Cabiner)
-
Ontsnap aan de dagelijkse realiteit en verwonder je in ons attractiepark (Efteling)
-
Bezoek deze indringende theaterervaring en laat je meeslepen (Soldaat van Oranje)
-
Bezoek ons festival en laat elke seconde van je leven legendarisch zijn (Tomorrowland)
Vrijetijd is onze vrije tijd. Waarmee vullen we die?
Tijdelijk geluk
Een kwart van ons leven is vrijetijd. Aanbieders van vrijetijd prikkelen onze zintuigen met droomwerelden vol ontspanning, comfort, plezier en ontsnapping. Ze bieden ons tijd en ruimte om op te laden, te bewegen, te verdoven en even te ontsnappen aan de dagelijkse verplichtingen. Vrijetijdsaanbieders helpen ons herinneringen maken waar we later met een glimlach aan terugdenken. Heel soms verandert een vrijetijdservaring ons denken en gedrag. Bijvoorbeeld een indrukwekkende reis, ontmoeting, film of het lezen van een boek. Meestal is het belevingseffect tijdelijk en sluipt de stress weer binnen.
Wat gebeurt er als de vrijetijdservaring voorbij is? De herinnering maakt plaats voor een nieuw verlangen naar geluksmomenten. Dus kopen we onze volgende geluksbeleving en reserveren we onze volgende vakantie.
Vrijetijd heeft meer potentie
Alom wordt erkend dat vrijetijdsbesteding eraan bijdraagt dat je lichaam en geest herstellen van de drukte die het leven meebrengt. Vrijetijd zorgt ervoor dat we bijtanken en opladen. Maar Merlijn ziet dat vrijetijd meer in zich heeft. Het is ook de tijd om sociaal te verbinden, identiteit te vormen, te ontdekken, reflecteren en leren. Tenslotte is vrije tijd als lege tijd -zonder geplande invulling of verwachtingen- een geweldige kans voor de gestreste mens en samenleving om de weerbaarheid en veerkracht te vergroten. Misschien is het wel de tijd waar de grootste veranderingen bij een mens kunnen starten. Hoe dan ook weerspiegelt de invulling van onze vijetijd wie we zijn als mens en samenleving.
Vrijetijdslab
Om de kansen van vrijetijd voor mensen, de veranderende samenleving en het vrijetijdsdomein scherper te stellen is Merlijn het vrijetijdslab ingegaan. Hij begint praktisch en bij zichzelf. Hij maakt bewust ruimte in zijn agenda voor lege tijd en kijkt dan wat er gebeurt. Zijn persoonlijke ervaringen combineert hij met de kennis en ervaring van deskundigen. Dit levert nieuwe inzichten op die leiden tot een herdefinitie van vrijetijd voor mensen en samenleving. Zodat het vrijetijdsdomein haar functie als maatschappelijke multivitamine beter kan vervullen.
Ook meedenken?
Merlijn nodigt wetenschappers, deskundigen en mensen met een bijzondere levens- en vrijetijdservaring uit om mee te denken over de (on)zin van vrijetijd. En om bijvoorbeeld aan te schuiven in de podcast:
- Wanneer ben je echt vrij in je vrijetijd?
- Waar leidt echte vrijetijd toe? Ofwel: wat is de zin van vrijetijd voor mens en samenleving?
- Hoe kan het vrijetijdsdomein gezondheid van mens en samenleving helpen herstellen/verbeteren?
Inzichten deelt Merlijn met bedrijven en organisaties tijdens masterclasses, brainstorms, gesprekken, lezingen (keynotes) en podcast.
Wat is vrijetijd?
Ongeveer 25% van ons leven betreft vrijetijd volgens het SCP. Vrijetijd omvat alles van recreatie, toerisme, reizen, sport en cultuur tot evenementen, mediagebruik, horeca, gastvrijheid en leisure. Het is van cruciale waarde voor gezondheid en welzijn (kwaliteit van leven en brede welvaart) en raakt diverse sectoren zoals dagrecreatie, verblijfsrecreatie, media en cultuur.
Artikel 22 van de Grondwet stelt dat de overheid voorwaarden schept voor de maatschappelijke en culturele ontplooiing, inclusief vrijetijdsbesteding van burgers.
